Przede wszystkim brak w dokumencie skutecznych i szybkich instrumentów pomagających zapewnić przedsiębiorcom płynność finansową w okresie kryzysu (odblokowanie środków z tzw. split paymentu i przyspieszenie zwrotu VAT). Bardzo niekorzystne jest także nie uproszczenie do możliwego maksimum procedur związanych z uzyskiwaniem pomocy – wszystkie elementy Tarczy są na wniosek – wiele firm zwłaszcza małych zdąży zbankrutować zanim w drodze długotrwałej procedury otrzyma pomoc. Niepokój budzi fakt, że karą zwrotu całej kwoty dofinasowania obciążone są rozwiązania dla mikro, małych i średnich oraz samozatrudnionych związane z otrzymaniem dofinansowania do wynagrodzeń jeśli po upływie trzech miesięcy sytuacja firmy się nie poprawi i przedsiębiorca będzie jednak musiał zwolnić pracowników. Logicznym rozwiązaniem byłaby tu zwrot procentowo uzależniony od ilości zwolnionych. Kryzys potrwa o wiele dłużej niż trzy miesiące a zaczął się już miesiąc temu, tymczasem rządowy projekt, jakby zupełnie nie brał tego faktu pod uwagę. W końcu zupełny prawie brak rozwiązań powszechnych czyli możliwych do zastosowania przez wszystkich przedsiębiorców. Tu zdecydowanie na pierwszym miejscu należy wymienić bezwarunkowe zawieszenie na 6 miesięcy składek ZUS.
Z wielkim niepokojem przyjmujemy brak w ustawie następujących rozwiązań:
- Bezwarunkowo zawiesić na 6 miesięcy dla wszystkich przedsiębiorców składki do ZUS
- Zwolnić na najbliższy kwartał całkowicie (w zależności od procenta utraconych dochodów) z danin CIT, PIT, PFRON, na Fundusz Pracy.
- Odblokować środki w ramach podzielonej płatności VAT (tzw. split payment).
- Przyspieszyć zwrot podatku VAT z obecnych 60 do 15 dni.
- Zwolnić z odpowiedzialności przedsiębiorców za szkody wyrządzone w związku z działaniami władz publicznych mających na celu przeciwdziałanie COVID-19, w tym szczególnie za szkody powstałe w wyniku wykonania przez przedsiębiorcę decyzji lub poleceń władzy publicznej.
- Zapewnić przedsiębiorcom środki na pokrycie wydatków i szkód związanych z wykonywaniem obowiązków nałożonych przez władze publiczne związanych z walką z COVID-19. Wprowadzić dla przedsiębiorców analogiczne dotacje na walkę z konsekwencjami kryzysu, jakie mają jednostki samorządu gospodarczego i placówki zdrowia.
- Zniesienie zakazu handlu w niedzielę z zachowaniem wszelkich zaleceń służb sanitarnych
- Utworzyć mechanizm prawny pozwalający na częściowe odbiory robót budowlanych oraz uzyskanie za nie wynagrodzeń. Firmy, które wykonały część kontraktów, w tym kontraktów rządowych, powinny móc uzyskać za nie zapłatę, mimo iż obecne zasady obligują do wypłacenia środków dopiero po wykonaniu 100% kontraktu.
- Umożliwienie odroczenia spłaty kredytów już zaciągniętych na realizację przedsięwzięć których realizacja nie jest możliwa w wyniku sytuacji epidemiologicznej i refinansowanie odsetek od takich kredytów ze środków Skarbu Państwa.
Sebastian Chwedeczko Rafał Kulczycki
Prezydent IPH w Krakowie Dyrektor IPH w Krakowie